MONTAJ TERÝMLERÝ

Cumartesi, 08 Aralýk 2007

Amonyak : Ozalit çekimlerinde görüntünün oluþturulmasý için kullanýlan keskin kokulu ve bazik özellikte olan bir tür kimyasal madde. Astrolon (Montaj folyesi=asetat) : Trase üzerine yerleþtirilerek, üstüne montaj yapýlan þeffaf folye film. Kimyasal özellikleri bakýmýndan farklýlýklarý vardýr. En çok kullanýlan polyester esaslý folyeler boyutlarýný en az deðiþtiren folyelerdir. Etek-Makas Revolta : Ýkinci çeþit çevirme þeklidir. Kaðýdýn 1. yüzü basýldýktan sonra makas tarafý eteðe, etek tarafý makasa getirilerek yapýlan baský türüdür. Ön ve arka baskýda poza aynýdýr. Etek-makas revolta kývýrýlarak öne doðru çevirmek suretiyle yapýlýr. Forma Klavuzu : Mücellithanede ciltleme iþini kolaylaþtýrmak için her tabakanýn (formanýn) birinci sayfasýna monte edilir. Forma sayý klavuzu : Formanýn sýrt tarafýna merdiven þeklinde monte edilir. Ciltleme esnasýnda kitabýn bütün formalarýnýn yerinde veya çift olup olmadýðý kontrol edilir. Kaðýt makas payý : Ofset baský makinasýnýn kaðýdý tutma payýdýr. Tabladan gelen kaðýdý salýngaç makaslarý, baský silindiri üzerindeki makasa verir. Baský silindiri ile kauçuk silindiri arasýndan preslenerek geçen kaðýda baský yapýlmýþ olur. Býrakýlan bu paya baský yapýlmaz. Silme iþlerde bu pay mutlaka býrakýlmalýdýr. Kalýp Makas Payý : Kalýp plakasýnýn kalýp kazanýna baðlanmasý için ayrýlan paydýr.Baský yapmayan kýsýmdýr. Kros (Rehber) : Baskýda renklerin yerine oturmasýný saðlayan kýlavuz iþaretlerdir. Montajýn en az her iki yanýna konur. Genellikle kaðýt ortasý yerleþtirilir. Kalýp çekimi, baský ve kýrým bu kroslara göre yapýlýr. Milimetrik kaðýt : Üzerinde milimetrik kareler basýlý olan kaðýt. Montaj Þablonu : Baskýda görünmesini istemediðimiz alanlarýn örtücü kýrmýzý bant ve örtücü kýrmýzý kaðýt veya örtücü siyah kaðýt ile kapatýlmasý yoluyla elde edilen ve her renk için hazýrlanan þablondur. Montaj : Iþýðý geçiren bir zemin folye (Astrolan) üzerine, baskýsý yapýlacak filmleri traseye göre yapýþtýrma iþidir. Resim ve yazý filmlerini, her baský rengi için ayrý ayrý olmak üzere toplayýp belli bir plana göre boyutlarýný deðiþtirmeyen tam saydam folye üzerine, ayarlý olarak yapýþtýrýlma iþlemine montaj denir. Montajcý : Elle veya bilgisayar destekli olarak montaj yapan kiþidir. Montajda sayfa daðýlýþý : Bir broþürün, bir kataloðun, bir mecmuanýn veya bir kitabýn montajýnda sayfalarýn tek tek basýlýp kýrýldýktan sonra sayfa numaralarýnýn doðru olarak serpilmesine denir. Negatif montaj : Negatif filmlerle yapýlan montaj türüdür. Negatif montaj pozitif montaja göre daha zordur. Negatif montajda eski teknolojiye göre pozitif film elde etmek için önce negatif film almak gerektiði için film sarfiyatý daha azdý. Bu yüzden pozitif veya negatif montaja karar vermeden önce bu çalýþmalarýn ekonomik yönü tartýþýlýrdý. Günümüzde bazý gazeteler hala eski teknolojiyi kullandýklarýndan film sarfiyatýný azaltmak için negatif montaj sistemini seçmiþlerdir. Ozalit : Montajda yapýlan hatalarý görmek için baskýya geçmeden önce yapýlan prova. Ozalit Kaðýdý : Ozalit çekiminde kullanýlan bir tür kaðýt. Pozitif montaj : Pozitif filmlerle yapýlan montajlardýr. Ofsette montajlar, gazete montajý hariç hemen hemen daima pozitif olarak yapýlýr. Ýþine göre negatif de yapýlabilir. Burada kullanýlan filmlere mat yüzeylerinden bakýldýðýndan yazý ve resimler ters olmak zorundadýr. Pozitif montajda renklerin hassas olarak üst üste oturmasý, negatif montaja göre daha kolaydýr. Buna baðlý olarak montajýn kontrolü de kolay olur. Bir adet renkli negatif montaj yapýlýncaya kadar üç adet renkli pozitif montaj yapýlabilir. Revolta : Baskýsý yapýlan kaðýdýn arka yüzüne ayný kalýpla baský yapýlarak iki ayný forma elde edilen baský þeklidir. Ýki çeþit revolta vardýr.Bunlar ; Yaný üzerine çevirmeli revolta ve Etek-Makas revoltadýr. Yaný Üzerine Çevirmeli Revolta : Çok sýk kullanýlan bir çevirme þeklidir. Küçük ebatlý basacaðýmýz iþin ön ve arka sayfalarý kaðýdýn bir yüzündedir. Yani kalýpta ön ve arka sayfalar bir aradadýr. Kaðýdýn her iki tarafýda basýlacaðýndan, bir tabaka ortadan kesilerek iki ayný forma elde etmiþ oluruz. Kaðýdýn 1. yüzü basýldýktan sonra yaný üzerine çevirilerek ayný kalýpla 2. yüzüne baský yapýlýr. 1. ve 2. yüz baskýlarda makas aynýdýr, deðiþmemiþtir. Trase (Baský taksimat kartonu-Montaj planý) : Basýlacak iþin filmlerinin montajý için gerekli olan çizimlerin yapýldýðý karton veya kaðýt. Milimetrik kaðýda çizilir. Traþ Payý (Kesim Çizgisi) : Trase çizildikten sonra ara kesim ve kýrýldýktan sonraki kesim yerlerini belirtmek için kullanýlan yardýmcý iþarettir. Montajda Yardýmcý Gereçler : Antistatik bez : Astrolonlarýn bu bezle silinerek tozlardan arýndýrýlmasý saðlanýr. Antýstatik bezle kullanýmda aþýrýya kaçýlýrsa, filimlerin soloteyple yapýþtýrýlmasý zorlaþýr. Antistatikum : Astrolonlarda elektriklenmeyi gidermek için kullanýlan bir madde. Montajdan önce astrolan antistatikum ile iyece temizlenir. Böylece tozlanma ortadan kalkar. Temizlenen astrolona ilk renk monte edilir. Cetvel veya Gönye : Trase çiziminde kullanýlan ölçü aletleridir. Gretuar : Film montajý ve kaðýt kesiminde kullanýlan özel býçak. Montaj yapýlýrken ýþýklý masadan bant alýp filmi folyeye yapýþtýrmada kullanýlýr. Lup : Montajda renklerin ve kroslarýn üst üste oturup oturmadýðýný kontrol etmek için kullanýlan bir tür büyüteç. Makas : Montajda film kesmede kullanýlýr. Astrolon üzerine yapýþtýrýlan filmleri kaldýrmadan (sökmeden) kesebilen özel makaslar geliþtirilmiþtir. Maket býçaðý : Montaj yaparken kullanýlan özel ucu kýrýlabilen özel býçaktýr. Kaðýt, bant, filim ve kaket kesimlerinde kullanýlýr. Montaj masasý : Üst bölümünde ýþýk kutusu, içi floresan tipi soðuk ýþýk veren lambalar vardýr. Alt kýsmýnda, kolay çekilip itilebilen çekmeceleri vardýr. Çekmecelere traseler, montajlar, milimetrikler ve astrolonlar konur. Rapido : Trase çiziminde kullanýlan bir kalem türüdür. Genelde 0.2 ve 0.3 numaralarý kullanýlýr. Soloteypler : Filmleri montajda astrolona yapýþtýrmada kullanýlýr. Þeffaf ve örtücü kýrmýzý bantlar vardýr. Þeffaf soloteyplerin ayrýca iki yüzü yapýþkanlý olanlarýda vardýr. Bu iki yüzü yapýþkanlý bantlar montajda bant yapýþtýrýlacak kadar film kenarlarýnda yer yoksa kullanýlýr. Ýki yüzü yapýþkanlý bantlarýn tercih edilmesinin nedeni astrolonda temizliðinin kolay olmasý, iz býrakmamasýdýr. Bilgisayarda Montaj Forma Montaj Programlarýnda Montaj : Bu programlar sadece montaj deðil baský ve baský sonrasý aþamalarada müdahele edebilme imkaný vermektedir. Ýþinizin Net ebadý, montajýn yapýlacaðý sayfa ebadý, revolta baskýnýn olup olmayacaðý, cilt þekli (tel veya iplik dikiþ), traþ paylarý, kroslar, kýrým ve kesim çizgileri, baský kontrol þeritleri, diðer klavuz çizgileri (filmin rengi, formanýn sýrtýna konulan belirleyici iþaretler) v.s. bilgileri program üzerinde ilgili yerlere girildikten sonra iþ film pozlandýrýcýya gönderilerek her renk için film çýkýþ alýnýr. Alýnan bu çýkýþ tek parça olabileceði gibi (baský makinasýnýn ebadýna göre) daha küçük parçalar halinde de alýnabilir. Forma montaj programý olarak piyasada "Imposition", Ultimate Technographics firmasý tarafýndan üretilen "Impostrip" ve Heidelberg firmasýnýn üretmiþ olduðu "Signastation" programlarý kullanýlmaktadýr. M.Ü.Y. Programlarýnda Montaj : Sayfa mizanpaj programlarýndan QuarkXPress, Design Studio ve Indesign programlarý kullanýlýrken, çizim programlarýndan FreeHand ve CorelDraw montaj için kullanýlmaktadýr.